Wie heeft er ooit gehoord van de slaapaandoening ‘pavor nocturnus’? Een andere benaming hiervoor is ‘night terror’. Iemand die hieraan lijdt ligt als een roosje te slapen maar wordt dan midden in de nacht gillend wakker en is flink overstuur. Ze kunnen zelfs gaan slaan of schoppen dus zoek alvast maar dekking!
Nachtangst
Heb jij iemand in huis die regelmatig ’s nachts bombarie schopt? Dan is de kans aanwezig dat dit komt door ‘pavor nocturnus’, oftewel nachtangst. Tijdens de eerste twee à drie uur wordt de slaap plotseling onderbroken door een paniekaanval die bestaat uit veel huilen, krijsen en wilde bewegingen van armen en benen. Daarbij zijn de ogen wijd open, het gezicht rood, de hartslag hoog en kan er sprake zijn van hyperventilatie.
Hersenen deels actief
Één op de vijftien kinderen krijgt ooit last van ‘pavor nocturnus’. De slaapaandoening komt vooral voor bij kinderen als ze drie tot twaalf jaar oud zijn. Gedacht wordt dat het deel van de hersenen dat de spraak en beweging regelt actief wordt, terwijl het gehoor, het gevoel en het geheugen inactief blijft. Omdat het brein van de kinderen zich nog een goed slaappatroon moet aanleren, gaat het op deze leeftijd weleens mis en wordt het ene deel van de hersenen ineens geactiveerd terwijl het andere deel ‘slaapt’.
Geen nachtmerrie
Vanwege de wijd geopende ogen denken veel ouders dat de paniek wordt veroorzaakt door een enge nachtmerrie. Ze proberen hun kind tevergeefs tot bedaren te brengen. Nachtmerries komen meestal later in de nacht voor, terwijl de nachtelijke terreur vaak optreedt tijdens de diepe non-REM slaap, relatief aan het begin van de nacht. Je kind proberen te troosten werkt averechts, aangezien het dan nog onrustiger wordt en ongecontroleerd om zich heen gaat slaan en schoppen. Bovendien zal de aanval alleen nog maar langer duren. Dat is eerder een nachtmerrie voor jóu!
Pavor nocturnus bij volwassenen
De aanvallen nemen meestal af vanaf twaalfjarige leeftijd. Toch wordt geschat dat de klachten bij één op de 100 volwassenen aanhouden en zij nog zo nu en dan vanuit een ogenschijnlijk vredige slaap compleet op hol slaan. Hoor jij bij dat selecte gezelschap? Het kan voor je partner een beangstigende ervaring zijn, dus informeer diegene van tevoren wat er ’s nachts zou kunnen gebeuren.
Nog meer tips
- Probeer zo vast mogelijk te slapen. Dat gaat het beste met heerlijk zacht beddengoed. Als je daarnaast niet makkelijk wakker kan worden door geluiden in het begin van de nacht is de kans kleiner op nachtangst. Slaap je in een rumoerige buurt? Oordopjes kunnen dan een uitkomst bieden.
- De klachten kunnen worden getriggerd door stress, slaapgebrek en koorts. Een juist slaappatroon en een gezonde levensstijl zal zorgen voor een afname van de klachten.
- Als je dan toch in zo’n paniekaanval zit, kun je het beste met rust worden gelaten. Zelf heb je er immers geen weet en dus uiteindelijk ook geen last van, tenzij…
- …je slaapt in een onveilige slaapkamer waar je jezelf makkelijk kunt bezeren. Zorg dus dat je geen scherpe randen of punten aan en rond je bed hebt.
Welke ervaringen heb jij met nachtangst?
