Heb jij last van nachtmerries? Tussen de 50 en 85 procent van alle volwassenen heeft af en toe een nachtmerrie, echter bij zo’n 5% van de mensen komt dit meer dan eens per week voor. Nachtmerries doen zich veelal voor bij mensen met psychische problemen, PTSS, borderline en schizofrenie. Maar wist je dat stress ook samenhangt met nachtmerries? Stress kan zelfs nachtmerries veroorzaken, en vice versa. Hoe dat zit, zochten we voor je uit.
Waarom heb ik ineens nachtmerries?
Achterna worden gezeten, een ongeluk krijgen, opgesloten zitten of bijna verdrinken. Stuk voor stuk nachtmerries waarbij je lijf in opperste staat van paraatheid is en je ademhaling en hartslag versnellen. Hierbij word je vaak vol angst en badend in het zweet wakker. De droom lijkt erg realistisch en gaat vaak gepaard met heftige emoties als angst, verdriet en boosheid, maar je bent verlamd en kunt niks doen. Soms ontstaan nachtmerries na een traumatische ervaring en soms zomaar opeens. De reden voor de nachtmerries ligt meestal in medicatiegebruik, drank of drugs, psychische aandoeningen, andere slaapstoornissen, maar ook vaak in spanningsklachten.Stress veroorzaakt nachtmerries
Nachtmerries kunnen verband houden met stress. Je kunt nachtmerries krijgen door spanningsklachten en andersom. Het werkt dus twee kanten op: Stress kan een nachtmerrie veroorzaken, maar het ervaren van een nachtmerrie kan ook tot stress leiden. Bijvoorbeeld, als je overdag erg gespannen en nerveus bent omdat je teveel hooi op je vork hebt genomen, gaat er een alarmsignaal af in je hersenen om je hieraan te herinneren. Denk aan een drukke werkweek of een stressvolle verhuizing. Dat kan ’s nachts doorwegen en gekoppeld worden aan angstige beelden waardoor je een nachtmerrie krijgt.Slecht omgaan met stress leidt tot meer nachtmerries
Maar niet iedereen krijgt nachtmerries in deze stressvolle situaties. Volgens klinisch Psycholoog Annette van Schagen zijn er verschillende manieren om stress te verwerken. Het brein van sommige mensen is hier goed in, door aanleg en mogelijk opvoeding en invloed van de omgeving. Anderen kunnen dat een stuk slechter. “Mensen die slechter met stress omgaan, krijgen gemakkelijker een nachtmerrie”, aldus Van Schagen.Een nachtmerrie kan jou slopen
Gelijktijdig vergroten nachtmerries de kans op stress- en spanningsklachten. “Ze verstoren de slaap, waardoor je overdag minder uitgerust bent”, stelt psychiater Marc Hebbrecht. En verstoring van je nachtrust blijkt hoe dan ook stress op te leveren: “Tijdens je slaap reguleer je emoties en verwerk je emotionele gebeurtenissen. Wordt dit verstoord door een nachtmerrie, dan krijgt je brein niet de kans om andere momenten te verwerken.” Uit onderzoek van de American Psychological Association blijkt ook dat het frequent terugkeren van nachtmerries leidt tot minder stresstolerantie. Nachtmerries kunnen je daardoor nekken en er vormt zich een vicieuze cirkel van uitputting. Hoe vaker je nachtmerries hebt, hoe slechter je slaapt, hoe vermoeider je je voelt en hoe slechter je met stress kunt omgaan. Tegelijk leidt deze stress weer tot een toename in nachtmerries, enzovoort.
Nachtmerrie als gezondheidscheck
Beslist niet elke nachtmerrie betekent direct dat er iets ergs aan de hand is. Tussen de 50 en 85 procent van de volwassenen heeft immers af en toe een nachtmerrie. Vaak zijn het tijdelijke verschijnselen, die ervoor zorgen dat we onze emoties verwerken die verbonden zijn met negatieve gebeurtenissen. Heb je nachtmerries tijdens een korte stressvolle tijd? Dan hoef je niet gelijk aan de bel te trekken. Maar blijven de nachtmerries aanhouden? In dat geval is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.Zie een nachtmerrie als een geestelijke controle of gezondheidscheck. “Vaak genoeg is er niets aan de hand, maar het kan een stress-signaal zijn”, stelt Van Schagen. Mensen met aanhoudende spanningsklachten en burn-out verschijnselen slapen daarom slecht omdat hun lichaam vol zit met cortisol, een stresshormoon dat je over langere tijd opbouwt. Pas als dit stresshormoon wordt afgebroken ben je meer ontspannen en zal je ook langer en rustiger slapen, zonder heftige nachtmerries. Het is dus goed om bij nachtmerries iets aan je stresslevel te doen. Dat vermindert de kans op chronische stress en terugkerende nachtmerries.
