Als je lekker gaat slapen en naar dromenland vertrekt, sta je er waarschijnlijk geen moment bij stil dat je hersenen juist ’s nachts behoorlijk actief zijn. Terwijl je lekker ligt uit te rusten, zijn er allerlei processen in je lichaam en hoofd gaande. Van dromen en informatie verwerken tot het tijdelijk verlammen van je spieren; je hersenen hebben het er maar druk mee!
Achter de schermen
Slapen lijkt zo simpel: je gaat moe naar bed, bent een uur of 8 ‘afwezig’ en wordt dan fris en uitgerust weer wakker. Maar zo simpel is het natuurlijk helemaal niet. Achter de schermen gebeurt er van alles om jou een frisse en goede start van de dag te geven. Verschillende processen worden in gang gezet zodra jij gaat slapen en al deze processen worden aangestuurd door je ‘wakkere’ hersenen.
Slaapfasen
Slaap bestaat uit verschillende fasen: de lichte en diepe slaap en de droomslaap. De hersengolven zijn in elke fase anders en vertonen een andere activiteit. Tijdens de periode van de lichte slaap ben je bezig in slaap te vallen. Je nekspieren ontspannen, je ogen vallen dicht en de hersenactiviteit wordt steeds minder. Ook is het mogelijk dat je een schokje ervaart – alsof je valt. In de diepe slaap vertonen je hersenen diepe, langzame hersengolven. Je spieren zijn ontspannen, de hartslag wordt lager, bloeddruk en lichaamstemperatuur dalen en ook je ademhaling gaat trager en regelmatiger. Het wordt een ander verhaal als je in de REM-slaap, oftewel de droomslaap belandt.
Droomslaap
Wat gebeurt er precies tijdens de droomslaap? In deze fase wordt een deel van je hersenen juist bijzonder actief. Omdat je tijdens de droomslaap intensief aan het dromen bent en informatie verwerkt, zijn je spieren tijdelijk verlamd. Gelukkig maar, want anders zou je al je dromen uitvoeren! De enige beweging in deze fase is die van je ogen, die pijlsnel heen en weer schieten. REM staat dan ook voor rapid eye movement, oftewel snelle oogbewegingen. Je ogen zijn dus actief, net als een deel van je hersenen. In dit deel wordt informatie van de voorgaande dag verwerkt. Het geheugen werkt daarentegen niet, waardoor je geen nieuwe informatie kunt opslaan. Wel kun je het geleerde van de dag ervoor verwerken en opslaan en precies om deze reden is genoeg nachtrust bij examens of studie bijzonder belangrijk!
Andere ‘activiteiten’
Benieuwd wat je lichaam allemaal nog meer doet als je slaapt?
- het slechte nieuws: doordat je lichaam zich ontspant laat je tijdens je slaap windjes
- het goede nieuws (voor partners): je neus functioneert ’s nachts minder goed!
- de geslachtsdelen zijn actief, iets wat overigens niets met opwinding te maken heeft
- doordat de wervels in je wervelkolom ’s nachts uitzetten, ben je ’s ochtends iets langer dan overdag
- doordat je vocht verliest, ben je ’s ochtends iets lichter dan overdag
- cellen vernieuwen zich en collageen zorgt voor herstel van je huid – ziehier het nut van het schoonheidsslaapje!
